Liturgie preek ochtenddienst over Psalm 118,8 (transcript)
-GKv Loppersum-Westeremden, 06-10-2013
Komen tot de Here
Oproep om de Here te aanbidden, Psalm 62,6-13
Stil gebed
Votum/zegengroet
Aanbidding:
-Psalm 95,1-3 ‘Komt, laat ons juichen voor de Heer’
-GK 166,1.4 ‘Op bergen en in dalen’
Wet van God
Zingen Opw 546 ‘Nabij Gods hoog verheven troon’
Gebed om verlichting met de Heilige Geest
Luisteren naar de Here
Kinderen van de basisschoolgroepen 1-2 naar de KinderBijbelClub en leren over hetzelfde thema.
Bijbellezing(en), zie onder
Verkondiging, thema, zie onder, gebed
Tussenzang Psalm 146,2 ‘Wil toch niet op mensen bouwen’
Zingen GK 168 ”k Stel mijn vertrouwen op de Heer, mijn God’
Geven aan de Here
Dank- en voorbedegebed
Aankondiging overige mededelingen en bestemming collecte
Inzameling gaven
Gaan onder de zegen van de Here
Zingen Psalm 149,1.3 ‘Hallelujah, Gij volk des Heren’
Zegen
Leesgedeelte(n): Psalm 118,1-12 en Johannes 5,39-47
Tekst: Psalm 118,8
Preekthema: ‘Als je Gods beloften niet gelooft…!’
We zijn bezig met een Jaarthema over ‘Leven vanuit Gods beloften, en we zijn toe aan de 3e preek, maar wat hebben we tot nu toe gezien?
Ik herhaal wat Gods beloften zijn: ‘Gods beloften zijn een verklaring van Gods liefde waarmee Hij ons bepaalde goede dingen wil geven en kwaad bij ons wil weghalen, en Hij geeft ons zijn beloften uit genade en tot zijn eer’.
Dat is een definitie van Gods beloften, en vanmorgen gaat het over dat stukje dat erin staat: ‘kwaad bij ons wil weghalen’.
Want vanmorgen gaan we zien dat we door geloof in Gods beloften, dat de Here iets uit ons hart en leven wil weghalen.
En dat gaan we zien met Psalm 118,8, ‘Beter te schuilen bij de Heer, dan te vertrouwen op mensen’.
Wat wil de Here weghalen?, te groot vertrouwen op mensen’.
Wat hebben we nog meer gezien?, dat Gods beloften te verdelen zijn in Gods belofte voor heel de schepping, dat zagen we met Psalm 145, die beloften voor de hele schepping vertellen ons dat de Here de schepping trouw is, de seizoenen gaan door, er valt regen, de zon schijnt.
‘God is goed voor ALLES en allen, Hij ontfermt Zich over heel zijn schepping’, Psalm 145,9.
Twee weken geleden hebben we met Psalm 103,11 gezien, dat de Here God beloften geeft aan gelovigen.
In Psalm 103,11 staat: ‘zoals de hoge hemel de aarde overspant, zo welft zich zijn trouw over wie Hem vrezen’, we hebben toen gezien dat geloven in Gods beloften begin bij ‘de Here vrezen’.
Wat we in beide preken hebben gezien is dat geloof in Gods beloften niet begint bij dankbaarheid, geloof in Gods beloften begint met vrees, eerbied, respect, en we hebben gezien wat vreze des Heren is, het is ontzag voor de Here hebben omdat Hij uit genade niet langer je vijand is, maar de Here is door Jezus Christus je vriend is.
Dus de Here vrezen is juist niet bang zijn voor de Here, maar het is juist tot de Here God komen omdat Hij uit genade je vriend is
Thema: ‘Als je Gods beloften niet gelooft…’
- Wat is bedoeld met vertrouwen op mensen?
- Wat leert de Bijbel over de oorzaak van ‘vrees voor mensen’?
- Waarom waarschuwt de Bijbel tegen ‘vrees voor mensen’?
- Hoe krijg je meer vrees voor God dan voor mensen?
- Wat is bedoeld met vertrouwen op mensen?
De vorige keren hebben we gezien dat het leven in geloof begint niet met dankbaarheid maar met het hebben van vrees voor de Here God, dat hebben we gezien met Prediker 12,13: ‘alles wat je geleerd hebt, komt hierop neer: heb ontzag voor God en leef zijn geboden na!’
Maar als je dat probeert te doen, ‘ontzag hebben voor God’, dat lijkt heel simpel, maar het is enorm moeilijk.
Vanochtend staan we stil bij een enorme bedreiging voor ons geloof, voor uw, jouw en mijn geloof – een enorme bedreiging.
Jezus zegt zelf in Johannes 5, vrees voor mensen is levensgevaarlijk, maar dat zien we straks.
Vanochtend gaat het dus over iets wat enorm in de weg kan staan in je geloof, wat je geloof om zeep kan helpen.
En dat is een gevecht in ons hart en leven, en dat is vrees voor mensen, dat is wat er staat in Psalm 118.
Paar dingen daarover, we herkennen dat allemaal, denk vanmorgen niet dat dit gevecht er alleen is als je daar aanleg voor hebt.
Denk niet bij vrees voor mensen, ‘ach, weet je wat dat is, dat is verlegenheid’.
‘Verlegen mensen hebben vrees voor mensen, maar dat geldt niet voor mij…’
Nee, we hebben allemaal ‘vrees voor mensen’, dat staat ook in de Bijbel, in Psalm 56,3 staat: ‘in mijn bangste uur, vertrouw ik op U’.
Er staat niet: als je een christen bent, heb je nooit geen last meer van vrees/angst voor anderen, er staat niet dat je dan nooit meer denkt: ‘oeh, wat vind ik het belangrijk wat die ander van me vindt…’
Nee, wie dat zegt dat is simplistisch en dom om te zeggen, in Psalm 56,3 zegt: als de angst toeslaat en die slaat toe, dan is het de vraag: wat doe je ermee?
Nou, een psycholoog zal je leren: vrees voor mensen, groepsdruk, weet je hoe je dat kunt overwinnen?, door assertief te zijn, ademhalen, op je strepen gaan staan, voor jezelf opkomen, in jezelf geloven, dat is een wereldse truc die je bij een wereldse psycholoog leert, die probeert je te kijken naar je ware zelf ipv naar de Here, die laat je zoeken naar de kracht in jezelf, terwijl de Bijbel zegt: ‘als je bij jezelf naar binnen kijkt, wat is daar voor goeds te vinden?
Weet je wat dat is?, een psycholoog leert je hoe je je egoisme kunt vergroten, hoe je je ego kunt opblazen, want die leert je te zeggen: ‘wat maakt mij het uit wat anderen denken, dat zal mij een rotzorg zijn!’ – en dat is niks anders dan het opblazen van je eigen ego.
Het gaat recht in tegen wat Jezus zegt: ‘heb je naaste lief!’
De Bijbel leert ons een andere weg tussen jezelf opblazen of jezelf helemaal wegvegen, en die middenweg is de vraag: ‘hoe komt het dat ik zo afhankelijk ben van wat anderen denken, waar komt dat vandaan?’
Maar waar moet je wel aan denken bij vrees voor mensen?, vrees voor mensen is in de Bijbel heel breed, er zijn er die nu denken: ‘het betekent dus dat de Bijbel zegt dat God niet wil dat het goed voelt als anderen tegen je zeggen: ‘dat heb je goed gedaan!’
Dat is onzin, er staat nergens in de Bijbel dat je niet blij mag zijn als anderen tegen je zeggen: ‘goed gedaan, puik!’
Als dat zo zou zijn, kon je het hele NT wegvegen waar staat, heb elkaar lief, bemoedig elkaar, bouw elkaar op in geloof.
Het punt waar het vanmorgen over gaat is TE VEEL, een te groot vertrouwen stellen op mensen, Psalm 118,8, kort gezegd is het: ‘God vervangen door mensen’, in plaats van respect en eerbied voor de Here, buigen voor mensen.
Niet vertrouwen op de Here, maar op mensen, dat is het – en nogmaals, we herkennen dit allemaal.
Ik herken dit enorm, een kwartier geleden, zouden ze wel tegen me zeggen: goede preek!’
Dat is vrees voor mensen, het wordt niet van me gevraagd dat ik daarvan afhankelijk ben – het enige is: wat wil de Here.
We herkennen het allemaal – voor de jongeren, niemand van jullie vind het leuk als anderen je vreemd of raar vinden, of je schaamt je als je het gevoel hebt dat je kleren uit de mode zijn, je wilt niet graag een mobiele telefoon hebben die meer op een koelkast lijkt, dat iemand iets raars over je schrijft op Fb.
Heb je trouwens in het ND gelezen dat Sinead O’Connor een brief heeft geschreven aan Miley Cyrus, zij schrijft: ‘Miley, waarom zet je jezelf bloot op internet?
Heb je dat nodig, waarom doe je dat?, besef je wel dat het groepsdruk is, anderen vragen dat van je, maar denk niet dat die anderen zich echt zorgen om jou maken, want als jij straks in de goot ligt, pikken zij een ander om geld aan te verdienen.’
Volwassenen herkennen ‘vrees voor mensen’ ook, waarom maak je je zo druk over je werk?, waarom is je werk belangrijker dan je gezin?, dat heeft hiermee te maken.
Een politicus die bang is om zich uit te spreken, of die juist extra fel wordt omdat zijn achterban dat van hem vraagt.
Dat is om zijn achterban, zij trekken aan een touwtje en ze zeggen het niet of wel.
Vrees voor mensen – de Bijbel kent ons beter dan welke psycholoog ook maar.
De Bijbel is als het ware een vergrootglas op ons hart.
2. Waar komt vrees voor mensen vandaan?, 5 voorbeelden.
Het eerste is: direct aan het begin van de Bijbel kom je het al tegen in Gen 3,7, ‘toen gingen hun beider ogen open en merkten ze dat ze naakt waren’.
De vrees die voortkomt uit schaamte om zonde die ze hebben gedaan.
Het tweede vb: vrees voor mensen omdat je het slachtoffer bent van zonde die een ander je heeft aangedaan.
Daar staat in de Bijbel een voorbeeld van, in Genesis 34,5 lees je over de dochter van Jakobs dochter Dina, zij is verkracht door Sichem, en staat er dan, ‘ze was onteerd’, wat niet betekend dat zij de schuld was, zeker niet, er was schaamte over haar leven gebracht als een schaduw over haar leven – vrees voor mensen omdat je het slachtoffer bent van zonden van anderen.
Het 3e is: angst om niet geaccepteerd te worden, dat zie je bijv bij koning Saul, 1 Sam 15,24: ‘ik was bang voor de soldaten en daarom deed ik wat zij wilden’.
Nog een persoon, Petrus, een man groot van geloof, als hem gevraagd wordt: ‘ken jij die Jezus?’, wat zegt hij?, onder druk van anderen ontkent hij, Joh 18,25-27.
Het 4e is: in de Bijbel zie je dat mensen bang voor anderen zijn, uit angst dat ze iets wordt aangedaan, bijv Abraham, in Gen 12 lees je dat hij uit angst voor de Egyptenaren tegen z’n vrouw zegt, ‘zeg maar dat je mijn zus bent, dan wordt mijn leven gespaard’.
Dat is ook een duidelijk voorbeeld van angst voor mensen, de angst dat anderen je iets aandoen, dat hij gedood zou worden.
5e voorbeeld: 2 Tim 4,10, daar zegt Paulus: ‘Demas heeft mij verlaten, uit liefde voor de wereld’.
Wat betekent dat?, druk vanuit de omgeving waardoor Demas zijn principes losgelaten, zijn geloof verlaten, water bij de wijn gedaan.
We hebben een aantal voorbeelden gezien vanuit de Bijbel over ‘vrees voor mensen’.
[Tussenzang: Psalm 146,2]
3. Waarom waarschuwt de Bijbel tegen ‘vrees voor mensen’?
In Psalm 118,8 staat, ‘beter te schuilen bij de Heer, dan te vertrouwen op mensen’.
Waarom waarschuwt de Here tegen ‘vrees voor mensen’, maar waarom?
Omdat bij vrees voor mensen, te veel vertrouwen op mensen, mensen zo groot en belangrijk voor je worden, dat de Here God kleiner worden, verschrompeld en helemaal verdwijnt, het wordt zo belangrijk wat mensen vinden, hoe ze naar je kijken of voor je voelen is zo belangrijk geworden, dat het je is gaan beheersen.
En als mensen zo belangrijk zijn, is er geen ruimte meer in je hart en leven om God te eren en te vrezen.
Wat het is of het, je buigt of voor de Here, of voor mensen, je gelooft of in jezelf of in de Here.
Je staat open naar anderen, zo van: ‘zeg het maar, zeg maar wat ik moet doen, zeg maar wie ik ben, zeg maar wat ik waard ben, in plaats van dat je tegen de Here zegt: ‘zeg maar wie ik ben, zeg maar wat ik waard ben!’
De Bijbel waarschuwt tegen vrees of angst voor mensen en de sterkste
waarschuwing vind je in Spr 29,25: ‘Angst voor mensen is een valstrik, wie op de Heer vertrouwt, wordt beschermd’.
Waarom is het een valstrik?, omdat bijv in Jesaja 51 staat dat mensen maar tijdelijk zijn, mensen sterven, terwijl God eeuwig is.
‘Ik, ik ben het die jullie troost. Hoe kun je dan bang zijn voor een sterveling, voor een mensenkind dat vergaat als gras?’, Jesaja 51,12.
Waarom doe je dat nou, zegt de Bijbel, waarom sta je zo open voor anderen en ben je zo benieuwd en afhankelijk van wat anderen van je zeggen?
Terwijl je niet eens benieuwd bent wat de Here zegt.
In Psalm 146,3-4 staat: ‘Vertrouw niet op mensen met macht, op een sterveling bij wie geen redding is. Stokt zijn adem, hij keert terug tot de aarde, op die dag gaat hij met zijn plannen ten onder’.
Ik wil met je stilstaan bij Johannes 5, want de duivel speelt hier zo subtiel mee, op een heel gemene manier speelt de duivel ermee en de Here zegt, het is zo gevaarlijk voor je geloofsleven.
De Here Jezus waarschuwt in Johannes 5 tegen vrees voor mensen, en Jezus heeft in het voorgaande gezegd: ‘weet je wie van Mij getuigt?’
Dat is God de Vader, zeker, Johannes de Doper getuigt van Mij, maar het woord van mensen is niet beslissend, vers 36.
En dan gaat het over de vraag: als God de Vader getuigt van Jezus, hoe kan het dan dat mensen niet in Hem geloven?
Hoe komt het dat je die stap niet zet, hoe komt het dat je misschien op dit moment in een fase zit waarin je het heel moeilijk vindt om te geloven?
Jezus legt hier de vinger op een heel pijnlijk punt, en ik hoop dat de pijn die de Here Jezus aanwijst, dat je die voelt, de verzen 39-40: ‘U bestudeert de Schriften en u denkt daardoor eeuwig leven te hebben. Welnu, de Schriften getuigen over Mij, maar bij Mij wilt U niet komen om leven te ontvangen’.
‘Jullie WILLEN niet bij Mij komen’ zegt de Here Jezus, en dat is zo ontmaskerend, ook voor ons vanmorgen, want het gaat hier niet alleen over mensen die niet tot geloof willen komen, maar ook over ons, want waarom lukt het je soms niet in Gods beloften te geloven?
Bijbels gezien is dat wat wij willen, dat bepaalt wat we kunnen geloven – als ik iets heel graag wil, dan wil ik dat.
Psalm 118,8 zegt: je vertrouwt op mensen omdat je applaus wilt, je wilt goedgevonden worden’.
Het probleem daarbij is dat je daarvan afhankelijk wordt, dat je wanhopig wordt als je geen applaus krijgt, als je op Fb geel ‘like’ krijgt, als je tweet niet geretweet wordt.
En dan zegt de Here Jezus daarna, ‘er is bij jullie geen doorkomen aan’, jullie hart is zo hard, ons hart is zo hard.
Van Johannes de Doper wil je het accepteren, maar van Mij wil je het niet accepteren, zegt Jezus hier, want jullie willen niet komen.
Ik wil vanuit mijzelf niet komen, ik kan mijzelf geen geloof geven, tenzijde Heilige Geest dat geloof geeft.
Wil je dat?, denk er eens over na, er zijn er onder u die grote weerstand hebben tegenover de Here Jezus, en die niet willen komen, er zijn er die wel willen komen maar die twijfelen: ‘mag ik wel, ik duf niet, m’n zonde – de vraag is: ‘wil je?’
Zie je dat de Here Jezus het beste is wat er te krijgen is, zou je het willen, de Heilige Geest alleen kan je die wil geven.
De vraag is natuurlijk, als ze niet willen komen, wat willen ze dan wel, dat staat in vers 44, ‘hoe zou u ooit tot geloof kunnen komen? Van elkaar wilt u wel eer ontvangen, maar u zoekt niet de eer die de enige God u kan geven!’
Waarom kunnen ze niet tot geloof komen?, omdat ze veel meer waarde hechten aan wat anderen zeggen, in Jezus’ woorden: ‘van een ander wil je eer ontvangen’, van een ander wil je dat die zo naar je kijkt, dat op z’n gezicht te lezen is waardering, respect, wat ben je goed, wat ben je mooi!
Dit geldt zo voor ons vandaag, die bol staat van media, van het podium.
En paar voorbeelden, je zegt wel dat je voor de Here Jezus wilt kiezen, maar je doet het alleen om zelf bijzonder gevonden te worden.
Je gebruikt de Here Jezus om zelf in de schijnwerpers te staan, en dat is ook aan je gedrag te zien want je bent niet nederig en je praat over anderen.
Of: waarom kun je niet tot geloof komen, vraagt Jezus, omdat je alleen maar applaus wilt van mensen, je wilt zelf in de belangstelling staan, jij met jouw vragen, jij met jouw aarzelingen, en je houdt daar krampachtig aan vast, ‘zie mij met mijn vragen’, want het gaat je om het respect dat anderen jou geven, en dat respect van anderen is je meer waard dan dat je zegt: ‘ik laat het los, want dat vraagt God van mij!’
De waardering die anderen je geven omdat je zegt: ‘ik vind het zo moeilijk om te geloven’, die waardering is belangrijker voor je, dan wat Jezus zegt: ‘bij Mij krijg je antwoorden’.
Er zijn er die niet tot de Here Jezus komen, omdat ze de controle willen houden.
Er zijn er omdat ze het heel belangrijk vinden omdat mensen naar hen opkijken, je hebt een bepaalde status in de kerk, het zou wat zijn als je dat moet opgeven, zegt de Here Jezus hier.
Dit gaat over u, maar dit gaat ook over mij, ik herken me hier zo ontzettend in.
En wat is nou de uiteindelijke reden dat ze niet willen komen?, dat zie je staan in [vers 43], wat willen ze?
Ze willen iemand ‘die namens zichzelf komt’, iemand die op hetzelfde nivo staat als zij, ze willen niet iemand die boven hen staat, iemand die van boven af tegen hen zegt: ‘dit wel en dat niet’!
Ze zoeken hun heil bij iemand die net zo is zoals zij, niet iemand die de waarheid zegt, want dat doet veel te veel pijn.
Want je kunt je van iemand die de waarheid zegt afmaken, door te zeggen: ‘ja, maar…!’
Ze willen iemand die net zo is zoals zij, ze willen niet iemand die boven hen staat en zegt: ‘dat is fout!’
Want van iemand die net zo is zoals zij, hebben ze niet te vrezen, een mens zoals zij, zo iemand geef hen het gevoel dat ze best OK zijn.
Vrees voor mensen, zoals de Here Jezus het beschreven heeft, dat houdt ons gevangen, ook in de kerk, want het pijnlijke wat Jezus hier zegt, kunnen we makkelijk wegvegen, maar Jezus dan zegt, is: ‘dan ben je bezig niet te komen!’
We herkennen dit allemaal, we hebben allemaal een dokter nodig die ons de medicijnen toedient.
4. Hoe krijg je meer vrees voor God dan voor mensen?
Wat zegt de Here Jezus hier?, de Here Jezus is in ons hart op zoek naar waar geloof.
Maar hoe kun je dat gevecht ooit aangaan?, heel je leven, ten eerste moet onze trots gebroken worden.
Onze trots is de reden dat wij zo bezig zijn met wat anderen vinden, toen ik ermee bezig was dacht ik dat het onzekerheid is.
Het is onzekerheid dat je op zoek bent naar bevestiging, maar de Here Jezus zegt in Jesaja 51,12: het is pure hoogmoed, en ik vond dat zo apart.
Jesaja 51,12: ‘Ik, ik ben het die jullie troost. Hoe kun je dan bang zijn voor een sterveling, voor een mensenkind dat vergaat als gras?’
Het is hoogmoed om zo naar mensen op te kijken, het is geen onzekerheid om het van mensen te verwachten, maar hoogmoed, waarom is het geen onzekerheid?, het van mensen verwachten, is eigenlijk zeggen: ‘jij mag zeggen wie ik ben!’
Als jij mij zegt wat ik waard ben, als jij mij het gevoel geeft dat ik iets ben, dan zal dat wel waar zijn.
Je legt het lot van je leven in handen van een ander, je geeft het stuur van je leven aan een ander.
Terwijl God zegt: ‘hallo, wie heeft je nou eigenlijk geschapen?’, ‘je dicht mensen dingen toe die aan Mij zijn, wie gaat ook alweer over mensen…?’
Onze trots moet gebroken worden, het is mateloos arrogant om mensen toe te vertrouwen waar God over gaat.
Hoogmoed, in uw, jouw en mijn hart en leven – zo bezig te zijn en rond te kijken naar anderen.
Het tweede, in Jes 40,25 staat: ‘Met wie wilt U mij vergelijken, zegt de Heilige, aan wie ben Ik gelijk te stellen?’
Wij hebben de neiging zegt Jes 40,25, om te vergelijken, maar Jes 40.25 zegt: je vergelijkt mensen met God, maar God is de Enige die je kan krijgen wat je van mensen verwacht.
De Here zegt daar, ‘Ik ben de Heilige’, wat wil zeggen: ‘Ik ben oneindig groot in Majesteit, wat doe je als ik zo bezig ben met: wat zegt een ander?’
Als je meer vrees voor de Here wil hebben dan voor mensen, moet je beseffen: ‘wat ben ik aan het doen, vergelijk een mens met een heilige God!
Derde, door je te voeden met wat er in de Bijbel staat, dat is het hele punt waarover het vanmorgen ging, waarmee voed je je, waar verwacht je het van, wat laat je tot je spreken, wat komt er jouw leven binnen waarvan je zegt: daarvan moet ik het hebben?
Als je wilt groeien in respect en eerbied voor de Here, zodat respect en afhankelijkheid van mensen afneemt, dan moet je je laten voeden met wat er in de Bijbel staat, lezen en nog eens lezen.
En dat is ook de reden om van je te vragen om een Bijbeltekst uit je hoofd te leren.
Want als je een Bijbeltekst leert, dan kom je voor een situatie te staan dat je het zo kunt toepassen.
Leren wie de Here is.
Vanmorgen hebben we een bedreiging voor je geloof gezien, vrees voor mensen, de duivel speelt ermee om meer te luisteren naar anderen dan naar de Here.
Wie zich blijft voeden met het kijken en luisteren naar mensen die voedt zich niet met wat de Here wil en op een gegeven moment kun je dat niet meer.
Maar wie komt of gekomen is, die mag weten dat vertrouwen op de Here bevrijdend is, waarvan?
Van de gebondenheid, want dat is het, het is gebondenheid waarin wij zitten, als wij meer van mensen verwachten dan van de Here.
Het is verslaving, de Here zoekt bij u, jou en mij, een hart dat naar Hem wil luisteren.
Wat wil je?, de Here Jezus zegt: ‘het gaat om je wil!’, wat wil je? – wil je komen tot de Here, en denk nu niet: dat is voor een evangelisatietent.
Nee, het is voor ons allemaal, wil ik luisteren, wil je komen, wil je met God leven, wil je door de Heilige Geest de pijn voelen.
Vertrouw alleen op de Here – ‘het is beter te schuilen bij de Here, dan te vertrouwen op mensen’.
Laten we bidden
Gerwin Pruijssen - plattelandspastor in Drenthe 