Wat houdt een samenleving bij elkaar? Wat zorgt voor consensus in een samenleving? Ik denk dat een moreel kompas bepaald moet worden door wat in een democratisch proces bepaald wordt als goed en kwaad. Bepaalde dingen vinden we met z’n allen goed. Andere dingen vinden we fout. De rechterlijke macht is dan de instantie om met dat kompas te bepalen wat strafbaar is en wat niet. Dat is een moreel kompas waar we samen op varen.
Maar wat nu als het morele kompas niet langer bepaald wordt door de parameters ‘goed’ en ‘kwaad’? Wat bepaalt dan de koers? Wat is dan het kompas waarop gevaren wordt? Er is een aantal mogelijkheden. Een mogelijkheid is dat goed en kwaad vervangen worden door ‘sterk’ en ‘zwak’. Wat ik zie is dat wereldwijd het socialisme (wat volgens mij over tijd altijd tendeert naar communistisch marxisme) in opkomst is. Het morele kompas van het marxisme wordt niet voornamelijk bepaald door goed en kwaad. Het kompas van het socialisme wordt bepaald door de parameters ‘zwak’ en ‘sterk’. Maar dat is een compleet ander kompas. Dat zorgt voor een compleet andere koers. Dat zorgt over tijd voor een compleet ander wereldbeeld en een volledig veranderende samenleving.
Hoe werkt dat in de praktijk? Eenvoudig gesteld wordt iemand met macht en invloed gewantrouwd. Wie zwak is, is bijna automatisch iemand die moet worden geholpen. Politiek gezien worden landen die machtig en sterk zijn dan gezien als gevaarlijk en als slecht. Terwijl degenen die ‘lijden’ onder een sterke macht moeten geholpen worden en bevrijd worden van de overheersende macht.
Maar als je morele kompas bepaald wordt door goed en kwaad, dan vraag je niet allereerst wie sterk is of zwak. Dan vraag je naar wat moreel goed is en wat moreel fout is. Je snapt misschien wel dat hier veel meer van te zeggen is. Is het bijvoorbeeld waar dat wie sterk is en invloed kan uitoefenen, z’n macht altijd verkeerd gebruikt? Wie alleen maar denkt dat machtig slecht is en zwak goed, die kan niet anders oordelen dat sterke landen gevaarlijk zijn. Aan de andere kant, zou het kunnen zijn dat iemand die gezien wordt als zwak, zijn zwakheid misschien inzet om macht uit te oefenen?
Op welk kompas varen we? Is daar consensus over?
Deze video van PragerU heeft me geholpen om dit te schrijven.
Gerwin Pruijssen - plattelandspastor in Drenthe 